تا سه سال آینده ۵۰ میلیارد دستگاه متصل به شبکه یا ۲۱ میلیارد؟ مسئله این است!
سال ۲۰۱۱ سیسکو طی گزارشی این‌گونه پیش‌بینی کرد که تا سال ۲۰۲۰ چیزی حدود ۵۰ میلیارد دستگاه متصل به اینترنت وجود خواهد داشت.شاید پیش‌بینی سیسکو کمی خوش‌بینانه و اغراق‌آمیز بود. چراکه در گزارش دیگری که این بار از جانب مجموعه ABI Research منتشر شد، تعداد دستگاه‌های متصل به اینترنت در سال ۲۰۲۲ نزدیک به ۲۱ میلیارد تخمین زده شد.
پیش‌بینی آینده کار آسانی نیست. همیشه عوامل مختلفی در تحقق یا عدم تحقق پیش‌بینی‌ها دخیل است. اما چه تخمین خوش‌بینانه سیسکو محقق شود و چه پیش‌بینی ABI، آنچه قطعی است این است که فاصله زیادی با دنیای اینترنت اشیایی که مدت‌ها است ترسیم‌شده است نداریم.
آنچه در ادامه آمده ۴ علت برای تحقق پیش‌بینی ۵۰ میلیاردی سیسکو و ۲ علت برای عدم تحقق آن است.
۴ عامل تحقق 50 میلیارد دستگاه متصل به IoT:
•    موفقیت فناوری ابری (Cloud)
بستر کلاود، زیرساخت پیشرفته و پیچیده‌ای را برای ذخیره‌سازی، تبادل پیام، ارتباطات محتوایی و امنیت فراهم آورده است. به لطف سرویس‌هایی مانند فیس‌بوک، یوتیوب، دراپ باکس، گوگل درایو، اسپاتیفای و … مردم اکنون به‌راحتی و بدون آنکه متوجه باشند از شیوه‌های سنتی فاصله گرفته و ذخیره‌سازی و تبادل اطلاعات خود را از طریق فضای ابری کلاود انجام می‌دهند. این پیشرفت خود به معنای هموار شدن مسیر به‌سوی استفاده از دستگاه‌های IOT متصل به کلاود است.
•    همگانی شدن شبکه اینترنت همراه
شبکه اینترنت همراه حالا بیش از هر زمان دیگری در سراسر دنیا رواج پیداکرده‌اند. کمتر بتوان کاربری را یافت که به اینترنت وای فای و دیتای همراه دسترسی نداشته باشد. این به معنای آن است که چه در محیط کار و چه در محیط زندگی امکان اتصال به اینترنت و درنتیجه امکان استفاده از دستگاه‌های IOT وجود دارد.
•    رواج گوشی‌های هوشمند
گوشی‌های هوشمند در بسیاری از موارد رابط کاربری و یا امکان کنترل و مدیریت دستگاه IOT را فراهم می‌سازند. اکنون‌که تقریباً همه از گوشی‌های هوشمند استفاده می‌کنند، دیگر مانعی برای نصب اپلیکیشن‌ها و رابط‌های کاربری IOT وجود ندارد.
•    پروتکل TCP-IP
اکنون اینترنت بیش از هر زمان دیگری این زیرساخت را مهیا کرده است. می‌توان گفت به‌جز پروتکل‌های شبکه کم انرژی مانند ZigBee و Z-Wave تقریباً TCP-IP در همه‌جا وجود دارد.
و اما دو عاملی که می‌توانند مانع از تحقق وعده سیسکو باشند:
•    امنیت و حریم اینترنت اشیا
تا به امروز سوءاستفاده‌های زیادی در بستر IOT گزارش داده‌شده است. دیده‌شده که اطلاعات دستگاه‌های زیادی از ترموستات‌ها گرفته تا حتی دوربین‌های امنیتی درز کرده‌اند. دستگاه‌های اینترنت اشیا موجود در بازار اغلب یک رمز عبور پیش‌فرض دارند که متأسفانه در بسیاری از موارد توسط کاربر تغییر داده نمی‌شود. اگرچه تلاش‌های زیادی از سوی مؤسسات امنیتی و تولیدکنندگان دستگاه صورت می‌گیرد، اما هنوز شیوه امنیتی مشخصی که بتواند به یک استاندارد صنعتی تبدیل شود؛ تنظیم‌نشده است.
•    انرژی
طبق برآوردهای انجام‌شده، مصرف انرژی هرسال به نسبت سال قبل ۷% افزایش پیدا می‌کند. بخش زیادی از این رشد به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم ناشی از تلویزیون‌ها، وسایل سرگرمی، کامپیوترها، گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها است. به‌تناسب افزایش استفاده از بستر کلاود، نیاز به تأمین انرژی دیتاسنترها نیز افزایش پیدا می‌کند. حجم داده بارگذاری شده در شبکه هرسال به نسبت سال قبل ۲۲ درصد افزایش میابد و دیتاسنترهای ابری هرسال ۱۵ درصد رشد می‌کنند.
انتظار می‌رود دستگاه‌های IOT مصرف انرژی کمی داشته باشند اما این را هم در نظر بگیریم که تعداد ۵۰ میلیارد دستگاهی که سیسکو برای ۳ سال آینده پیش‌بینی کرده خیلی خیلی بیشتر از تعداد دستگاه‌های هوشمند حال حاضر دنیا است. اگر انرژی موردنیاز این تعداد دستگاه و انرژی موردنیاز برای تأمین بستر ابری و شبکه ارتباطی آن‌ها را در نظر بگیریم، رقم سرسام‌آوری خواهد بود.
می‌بینیم که دو مانع بزرگ بر سر راه تحقق وعده‌های اینترنت اشیا داریم و متأسفانه در بسیاری از پیش‌بینی‌ها این دو مانع دست‌کم گرفته‌شده‌اند. آنچه از بررسی فرصت‌ها و تهدیدهای فوق نتیجه می‌شود این است که بستر پذیرش اینترنت اشیا مهیا است، فقط اگر چالش‌های آن به‌درستی پاسخ داده شود.